Yetişkin

2021 Nov

• Yazar: Gülşah KILINÇ EROĞLU
• 08.11.2021

Psikolojik Sağlamlık

COVİD - 19 hayatımıza girdiği andan itibaren birçok uzmandan duyduğumuz kelimelerden bir tanesidir psikolojik sağlamlılık.  

Peki ya nedir bu sağlamlılık gelin hep birlikte ona bakalım.  

Psikolojik sağlamlılık, bir olumsuzluk durumu ile karşı karşıya kaldığımızda, hayatımızdaki değişikliğe gösterdiğimiz uyum olarak ifade edilir. Aslında bu kavram 1970’ lerden itibaren hayatımızın içerisinde yer almaktadır. Bir nevi olumsuzluklar karşısında yeniden ayağa kalkmakta denilebilir. Tıpkı bir hacıyatmaz oyuncağı gibi zorluk sonrası kendini toparlayabilme gücüdür. Elbette ki bu dayanıklı insanların bile hiç üzülmeyeceği, bunalmayacağı ve hiç sıkıntı yaşamayacağı anlamına gelmemelidir.  

İnsanlar doğduğu andan itibaren bazı özelliklere sahip olarak Dünya’ ya gelirler. Saç rengimiz, göz rengimiz gibi.. 

COVİD sürecinde kimileri daha pasif kalırken kimileri de bu durumu avantaja çevirebildi. Yani psikolojik sağlamlık yalnızca doğuştan edinilebilen bir özellik olmayıp sonrasında öğrenilebilir, geliştirebilir ve güçlendirilebilirdir.  Kimileri ailesiyle daha kaliteli vakit geçirmek için fırsat buldu, uzun zamandır ertelediği işleri tek tek yapabilmek içinde ve en önemlisi aslında kimileri de kendilerini tanımak için bir fırsat yarattılar. Bu süreçte elbette çok büyük değişiklikler yaratmak bireyler için iyi bir fikir olmayabilir çünkü bu dönem stresi içerisinde barındıran bir dönem olduğundan dolayı bireyi daha zorlayıcı olabilir. Bu sebeple her birey kendine özgüdür ve kendisine iyi gelen kaynakları bulup o doğrultuda ilerlemesi daha iyi olacaktır. Bu süreçte özellikle biri ne yapıyorsa diğeri de aynı şeyi yapan ya da herkese şu iyi gelmiş bende bir deneyeyim dediği bir dönemdir. O yüzden her birey kendisine iyi gelen kaynakları bulup o doğrultuda ilerlemelidir. 

Her bireyin içerisinde bulunduğu durum ya da durumlar karşısında kendi duygu ve ihtiyaçlarını dile getirmesi çok önemlidir. Karşılıklı ihtiyaçları dile getirirken de dikkat edilmesi gerekir. Örneğin; korona için kontrol edemediğim şeyler var ama benim kontrol edebileceğim şeyler de var bunlar maske, mesafe gibi yani her şeyi kontrol edemeyiz düşüncesine yönelmeliyiz.  

Yaşamımız boyunca problemlerle çok sık karşılaşacağız. Nemli olan karşılaştığımız problemler karşısında kendi kaynaklarımızı belirleyip ardından da bu problemlerin üstesinden gelme becerilerimizi geliştirmeliyiz. Bu problemleri kendi kaynaklarımla çözdükçe daha da güçlü olduğumuzu hissedecek ve bu becerilerimizin farkında olacağız. 

Psikolojik olarak dayanaklı hissetmek ve olmak için bireyler bazı durumlara ihtiyaç duyarlar. Bunlar; 

• Yetenek ve özgüven 

• Amaç ve plan 

• Çevre ile iyi ilişkiler 

• Uyum sağlama becerisi ve pes etmeme 

DAYANIKLILIK ARTAR MI?, KENDİNİZİ GELİŞTİREBİLİR MİSİNİZ? 

Nefesinizi kaç saniye tutabilirsiniz?

• 6 dakika nefesimi tutabiliyorum.  

• Ciğerlerim sizden farklı değil.  

• Ben sizlere göre daha iyi nefes kullanıyorum. 

• Akciğerleri doldurmayla ilgili teknikleri kullanıyorum.  

• Her gün nefes çalışmaları yapıyorum.  

• Normal bir insan ciğerlerini yüzde 30 civarında kullanırken, ben yüzde 100'ün üzerine çıkıyorum.’  

• 6 dakika nefesimi tutabiliyorum.  

• Ciğerlerim sizden farklı değil.  

• Ben sizlere göre daha iyi nefes kullanıyorum. 

• Akciğerleri doldurmayla ilgili teknikleri kullanıyorum.  

• Her gün nefes çalışmaları yapıyorum.  

• Normal bir insan ciğerlerini yüzde 30 civarında kullanırken, ben yüzde 100'ün üzerine çıkıyorum.’  

Yasemin Dalkılıç  

Dünya sualtı dalış rekortmeni

Yani siz istediğiniz sürece Psikolojik dayanıklılık da artar… 

PSİKOLOJİK SAĞLAMLILIĞIMIZI NASIL GÜÇLENDİRİRİZ? 

1. Kendinize “BENİ GÜÇLÜ YAPAN ÖZELLİKLERİM NELER ?” diye sorun ve sizi üzen, zorlayan durumlar olduğunda  bu güçlü özelliklerinizi aklınıza getirin. Örneğin, “sabır, özgüven, cesaret, doğruluk, karalılık, sorumluluk, mücadele, dürüstlük, alışkanlık, dayanıklılık…”    gibi  

2. Herkesin hayatta iyi yapabildiği şeyler vardır. Siz de en iyi yapabildiğiniz şeyleri farkedin.   Kendinize “BEN NELERİ İYİ YAPABİLİYORUM ?” diye sorun ve onlara odaklanın. Örneğin, “spor dalları, müzik, resim, tiyatro, çocuk oyunları, halk oyunları, zeka oyunları, genel kültür, genel yetenek, el becerileri, kağıt katlama” gibi yeteneklerimiz… 

3. Kendinize GÜVENDİĞİM VE YARDIM İSTEYEBİLECEĞİM KİŞİLER KİMLER ?              diye sorun.  

Örneğin, sizi zorlayan, sarsan, üzen bir durumla karşılaştığınızda AİLENİZDEN, AKRABALARINIZDAN, OKULUNUZDAN, ARKADAŞ ÇEVRESİNİZDEN yardım isteyebileceğiniz kişiler var ve yalnız  değilsiniz.  

Bunlar kimler olabilir: 

a. Anne,baba,abi, abla, kardeş… 

b. Dede,nene, amca, dayı, teyze, hala vb.. 

c. Öğretmenleriniz, rehber öğretmen… 

d. Sevdiğiniz arkadaşlarınız…  

4. Kendinize  “BENİ MUTLU EDEN OLAYLAR, KİŞİLER VE DURUMLAR NELER?” diye sorun…   

BAKIN ŞİMDİ : 

Hayatta sadece bizi ÜZEN, SARSAN, ZORLAYAN olaylar yoktur! Hayatta bizi MUTLU EDEN olaylar, kişiler de vardır! 

Üzüldüğümüzde, baş etmekte zorlandığımız sorunlarımız olduğunda BİZİ MUTLU EDEN ŞEYLERİ DÜŞÜNÜRDEK kendimizi daha iyi hissedebiliriz… 

Psikolojik sağlamlığımız için yapılması gereken kısa tavsiyeler!

• İlk olarak temel düzeni oluşturmalıyız çünkü onca belirsizlik içerisinde hayatımızı düzene sokmak oldukça önemlidir. 

• Her şey aslında bireyin kendi içerisinde gerçekleşir unutmayın değişim ve dönüşüm ilk olarak iç dünyamızda başlar. 

• Çevremizde sıkça duyduğumuz kelimelerden bir tanesidir “ben hak etmiştim”. Bu saatten sonra bir şey olmaz, ne değişecek ki dememeli. Umudumuzu, inancımızı yitirmemeliyiz çünkü biz kendimizden yana ümidimizi kaybedersek çevremizde bizden yana ümidini kaybeder ya da biz kendimize nasıl davranırsak çevremizde bize öyle davranır.  

• Bir adım ileriye bakmalıyız çünkü her ne zaman tamam oldu dersek bir adım geriye gitmiş oluruz. O yüzden kendimize şu soruyu sormamız lazım, 

“Bir noktaya geldikten sonra o noktanın ilerisine nasıl gidebilirim?”   

• Bu süreçte yukarıda da dediğim gibi bazıları krizi fırsata çevirirken üretkenliğini artırırken, bazıları da daha pasif bir duruma geçti. Bu durum da beynimizi üretime sevk etmemiz gerekir. Yapılan araştırmalarda da beyni hangi alana yönlendirirsen o alandan beslenerek daha çok gelişmesini sağlıyor.  

• En önemlisi aslında bu süreçte psikolojik sağlığımızı koruyabilmemiz. Bunu yaparken de atacağımız ilk adım kendimizi tanımamız, tüm olumlu ya da olumsuz yönlerimizle kendimizi kabul etmemiz ve şefkatle yaklaşmamız gerekir. 

• İletişim becerilerimize dikkat etmeliyiz. Kendimizi de karşı tarafı da düşünerek kırmadan ve kırılmadan kendimizi ifade etmenin yollarını belirlemeliyiz. 

• Kendinize hedefler belirleyin. Belirleyeceğiniz bu hedefleri günlük, haftalık ve aylık olarak parçalara ayırabilirsiniz. 

• Ve son olarak bir başkası için, bir başkası görsün, duysun, bilsin diye değil kendimiz için yaşamımıza bir yön belirleyip o doğrultuda ilerlemeliyiz.